Η εθνική στρατηγική και η εκστρατεία ενημέρωσης για την καταπολέμηση της ενδοσχολικής βίας και του bullying αλλά και οι νέοι σχολικοί κανονισμοί λειτουργίας που θα ισχύσουν από τον Σεπτέμβριο παρουσιάστηκαν το πρωί της Τρίτης στο 3ο Γυμνάσιο Πολίχνη, με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, να ζητά να σπάσει η σιωπή για το bullying λέγοντας χαρακτηριστικά «δεν είναι μαγκιά να σπας τον άλλο στο ξύλο ή να τον λοιδωρείς για τις επιλογές που κάνει».
Από την πλευρά του, ο Κυριάκος Πιερρακάκης, Υπουργός Παιδείας, ανακοίνωσε, μεταξύ άλλων, την επιστροφή των 5ημερων αποβολών, την πληρωμή από τους γονείς των βανδαλισμών που θα προκαλούν μαθητές, το νέο πλαίσιο των απουσιών αλλά και το νέο ποινολόγιο για τη χρήση κινητών τηλεφώνων στα σχολεία.
Προβληματισμένος από την ένταση της βίας ο πρωθυπουργός
Συζητώντας με μαθητές, ο πρωθυπουργός αρχικά σημείωσε ότι «τα φαινόμενα bullying υπήρχαν και στη δική μας εποχή. Τότε ήταν περίπου αποδεκτά, μέρος ας πούμε της εφηβείας και δεν μας προβλημάτιζε το τραύμα που μπορεί να αφήσει σε κάποιο παιδί. Τώρα όμως μας προβληματίζει όχι μόνο ο αριθμός των περιστατικών, αλλά η ένταση της βίας με την οποία γίνονται προπηλακισμοί, που δεν είναι μόνο σωματικοί, αλλά μπορεί να είναι διαδικτυακοί και ψυχολογικοί. Και τελικά, πίσω από το bullying κρύβεται η μη ανοχή στη διαφορετικότητα».
Όπως τόνισε, «είναι ένα πρόβλημα που απασχολεί γονείς, συλλόγους εκπαιδευτικών, εκκλησία. Το πρώτο σημαντικό βήμα είναι κάποιος να μπορεί να μιλήσει. Δεν είναι εύκολο να μιλήσει κανείς για τον θύτη. Δεν είναι εύκολα αποδεκτό να μιλήσει κανείς για τον θύτη, αλλά είναι απαραίτητο. Η πλατφόρμα μάς δίνει τη δυνατότητα να αναγνωρίσουμε το περιστατικό. Μας δίνει τη δυνατότητα της ανωνυμίας της καταγγελίας αλλά και της αξιοποίησης εργαλείων που έχουμε στη διάθεσή μας. Η αποτελεσματικότητα θα κριθεί από την αποτελεσματική διαχείριση των καταγγελιών που θα γίνουν. Τα πρωτόκολλα είναι διαδικασίες που μας προτείνουν οι ειδικοί για να τα διαχειριστούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο»
Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Μητσοτάκης κάλεσε τους μαθητές «να σπάσουμε τη σιωπή, και αυτό δεν αφορά μόνο τα θύματα, αλλά και τους παρατηρητές. Δεν είναι μαγκιά να σπας τον άλλο στο ξύλο ή να τον λοιδωρείς για τις επιλογές που κάνει. Αν ο θύτης νιώσει αποκομμένος, αυτό είναι το πρώτο βήμα. Αν βρούμε έναν τρόπο να απομονώσουμε αυτές τις συμπεριφορές και να πούμε ότι υπάρχουν κανόνες και όρια τα οποία όταν ξεπερνιούνται υπάρχουν συνέπειες».
«Κι εμένα μου πετούσαν την τσάντα από το παράθυρο»
Ερωτηθείς από τους μαθητές αν ο ίδιος είχε πέσει θύμα bullying την περίοδο της μαθητικής του ζωής, ο πρωθυπουργός απάντησε «όταν είδα το βίντεο, μου ήρθαν αναμνήσεις. Κι εμένα μου πετούσαν την τσάντα από το παράθυρο και αυτό ήταν μια αστεία διαδικασία για τους καλούς μαθητές, όλοι το αντιμετωπίζαμε ως χαβαλέ. Ήμουν πολύ αγαπητός μαθητής και πρόεδρος της μαθητικής κοινότητας, αλλά τότε σε αυτά τα φαινόμενα δεν δίναμε μεγάλη σημασία. Ήταν μέρος της μαθητικής ζωής. Μπορεί εμένα να μην με επηρέασε, αλλά υπήρχαν συμμαθητές μας που υπέφεραν και τώρα δεν θέλουν να λένε τίποτα για το σχολείο και δεν θέλουν καμία συμμετοχή στον σύλλογο αποφοίτων. Αυτά είναι τραύματα που μπορεί να μείνουν και να αφήσουν κατάλοιπα. Τώρα ξέρουμε περισσότερα, όπως π.χ. το πόσο κακό κάνει το κάπνισμα».
Παράλληλα, επεσήμανε τη σημασία που δίνει ο ίδιος στα θέματα ψυχικής υγείας: «Στη δική μας εποχή δεν υπήρχε το δεν αισθάνομαι καλά όμως τώρα τα ξέρουμε αυτά, και γι’ αυτό έχουμε ψυχολόγους στα σχολεία. Να μιλάς σε όποιον εμπιστεύεσαι, όχι κατ’ ανάγκη στους γονείς. Μπορεί να είναι ο δάσκαλος ή ο ψυχολόγος».
Διεμήνυσε, παράλληλα, ότι «δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό ότι θα γίνει μια καταγγελία και μετά δεν θα ξέρουμε τι έχει συμβεί. Όταν κάποιος μας περιγράψει ένα περιστατικό bullying, θα ξέρουμε τι έχει γίνει».
«Και τα παιδιά μου έχουν δεχθεί bullying»
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ρωτήθηκε και αν τα παιδιά του είχαν δεχθεί bullying και αποκάλυψε ότι «τα παιδιά μου είχαν το προνόμιο-πλεονέκτημα να σπουδάσουν σε ένα περιβάλλον στο οποίο ο πατέρας τους ήταν ήδη γνωστός. Υπήρξαν περιστατικά bullying σε βάρος τους αλλά ήταν ήπια και τα αντιμετωπίσαμε. Έχει σημασία τα παιδιά να έχουν την άνεση να συζητούν αυτό που συμβαίνει. Και πάντα υπήρχε το αίσθημα της ντροπής, αλλά εκεί έχουν σημασία και οι παρέες. Μπορούν οι φίλοι να πουν τι το ανέχεστε αυτό ή να πάρετε τον φίλο για να σας δώσει δύναμη να μιλήσετε».
«Το κινητό είναι εργαλείο αλλά δεν μπορεί να κυριαρχεί στη ζωή»
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε, τέλος, στο θέμα της χρήσης κινητών τηλεφώνων στο σχολείο παρατηρώντας ότι «με το που το ακουμπήσαμε, διαισθάνθηκα να υπάρχει μια μικρή αναταραχή στην αίθουσα και αυτό αφορά τα κινητά. Εμείς δεν είχαμε κινητά τηλέφωνα. Είναι δύσκολο να διαπιστώσετε πώς ήταν η ζωή χωρίς κινητά. Εγώ απέκτησα τον πρώτο υπολογιστή ως δευτεροετής στο πανεπιστήμιο. Είμαι ο τελευταίος που μπορεί να χαρακτηριστεί τεχνοφοβικός. Αλλά υπάρχει μεγάλο ζήτημα με την εξάρτηση από το κινητό. Δεν είναι ελληνικό πρόβλημα και δεν έχει εύκολες λύσεις».
«Το κινητό είναι εργαλείο αναπαραγωγής εικόνων που μπορεί να συνιστούν ακραίες εκφάνσεις bullying. Στην Αμερική διάβασα ότι γίνεται χρήση τεχνητής νοημοσύνης για να διακινήσει κανείς fake φωτογραφίες κάποιου που είναι γυμνός. Κάνω έκκληση: το κινητό είναι ένα εργαλείο αλλά δεν μπορεί να κυριαρχεί στη ζωή. Δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη φυσική επαφή, ούτε τον αθλητισμό, ούτε όσα μας δίνουν πραγματική ικανοποίηση. Πρέπει να βάλουμε περιορισμούς στη χρήση κινητού την ώρα του σχολείου γιατί είναι και μια φοβερή περίσπαση την ώρα του μαθήματος. Να σκεφτούμε τι είναι αυτά που μας δίνουν χαρά: το κινητό; Ή μήπως να αθληθούμε και να κάνουμε μια κοινωνική δράση για να είμαστε χρήσιμοι; Δεν είναι εύκολες οι απαντήσεις αλλά έχουμε υποχρέωση να κατευθύνουμε τα παιδιά προς τέτοιες δραστηριότητες», συμπλήρωσε για το ίδιο θέμα ο κ. Μητσοτάκης.
Όπως τόνισε κλείνοντας τη συζήτηση, «καμία κοινωνία δεν μπορεί να ευημερήσει, είτε μιλάμε για σχολείο ή για μια χώρα, αν δεν υπάρχει ισορροπία ανάμεσα στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις. Η πολιτεία προσφέρει δωρεάν εκπαίδευση και ένα πλαίσιο υποστηρικτικό που έρχεται μαζί με ένα πλαίσιο κανόνων. Είναι μια ισορροπία για να μας κάνει να καταλάβουμε ότι υπάρχει ένα πλαίσιο που πρέπει να σεβαστούμεμ γιατί αλλιώς θα υπερισχύει το δίκαιο του ισχυρού και δεν θα έχουμε κοινωνία αλλά ζούγκλα. Γι’ αυτό έχει σημασία από τη δική σας ηλικία, του Γυμνασίου, να το εμπεδώσουμε αυτό».
Πιερρακάκης: “Το απόστημα πρέπει να σπάσει”
“Βρισκόμαστε σήμερα εδώ για να συζητήσουμε για ένα εθνικό πρόβλημα και γι’ αυτό οι λύσεις τους πρέπει να είναι συλλογικές”, είπε από την πλευρά του ο υπουργός Παιδείας, Κυριάκος Πιερρακάκης, ο οποίος σημείωσε ότι η πολιτική δεν είναι μόνο μια πλατφόρμα, αλλά απαιτεί αλλαγή κουλτούρας.
Ειδικά, δε, για το σποτ που παρουσιάστηκε είπε ότι έπρεπε να είναι σκληρό στο πλαίσιο του συμβολαίου αλήθειας που ζήτησε ο πρωθυπουργός. «Αυτό είναι το απόστημα που πρέπει να σπάσουμε», συμπλήρωσε.
Πρώτο βήμα η καμπάνια ενημέρωσης, που σαν στόχο δεν έχει μόνο να παρουσιάσει ένα βίντεο, αλλά σας καλούμε όλους και όλες να μιλήσετε, να πείτε τη σκέψη σας, να ενοχοποιήσουμε τη βία στα σχολεία. Πρέπει αυτό να το κάνουμε για τα παιδιά μας”, συνέχισε ο υπουργός Παιδείας.
Παρουσιάζοντας την πλατφόρμα stop-bullying.gov.gr είπε ότι, μεταξύ άλλων, αυτή περιλαμβάνει συστήματα αποτύπωσης και συστήματα διαχείρισης. Είναι μια πλατφόρμα καταγγελιών τόσο από γονείς όσο και από μαθητές. Με τους κωδικούς στο πανελλήνιο σχολικό δίκτυο, περιλαμβάνει περιγραφές του είδους της κακοποίησης, αν είναι σωματική, διαδικτυακή, ψυχολογική κ.ά.
“Μετά την υποβολή της αναφοράς υπάρχει παρακολούθηση του πόσο γρήγορα διαχειρίζεται κανείς το περιστατικό”, πρόσθεσε ο υπουργός Παιδείας.
Καταρχήν τη διαχείριση την αναλαμβάνει το σχολείο αλλά ανάλογα τη σοβαρότητα υπάρχει μια 4μελη επιτροπή ειδικών στη διεύθυνση δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ενώ υπάρχει επιτροπή ειδικών και στο υπουργείο Παιδείας, συμπλήρωσε ο κ. Πιερρακάκης.
Στο πλαίσιο αυτό προανήγγειλε την ακόμα μεγαλύτερη ενίσχυση σε αριθμό ψυχολόγων, που ήδη έχουν αυξηθεί από τους 2.000 στους 4.000, ενώ περιέγραψε την επιμόρφωση που θα ακολουθήσει τους επόμενους μήνες στους εκπαιδευτικούς.
“Πρέπει να καλλιεργήσουμε μια κουλτούρα κοινωνικού συμβολαίου, αποδοχής και σεβασμού της κουλτούρας. Γι’ αυτό από τον Σεπτέμβριο εντάσσουμε δράσεις Ενεργού Πολίτη από τα Νηπιαγωγεία μέχρι την πρώτη Λυκείου”, συμπλήρωσε ο υπουργός Παιδείας. “Ο στόχος είναι να γίνεται μία ώρα την εβδομάδα καθόλη τη διάρκεια του σχολικού έτους”.
Νέοι σχολικοί κανονισμοί από Σεπτέμβριο
Παρουσιάζοντας την πρωτοβουλία για νέους σχολικούς κανονισμούς λειτουργίας, ο κ. Πιερρακάκης είπε ότι αυτή θα τεθεί πλήρως σε εφαρμογή τον Σεπτέμβριο και μάλιστα θα πρέπει να υπογραφεί από τους γονείς των μαθητών.
Όπως ανέφερε:
– Ψηφιοποιείται το θέμα των απουσιών: Βλέπουμε ότι έχουν αυξηθεί πολύ. Θα διατεθεί εφαρμογή e-parents στους γονείς, όπου θα μπορούν να βλέπουν σε άμεση ψηφιακή ενημέρωση την πορεία του μαθητή, τις απουσίες κ.ά. μέσω των δεδομένων που καταχωρούνται στο myschool
– Θα απαγορεύεται η διαγραφή απουσιών στο τέλος της χρονιάς με ρητές εξαιρέσεις, όπως οι ιατρικοί λόγοι. Το μέτρο θα εφαρμοστεί από τον Σεπτέμβριο
– Οι 114 απουσίες δεν θα είναι αδικαιολόγητες. Έως 2 ημέρες θα μπορούν να δικαιολογούν οι γονείς, για περισσότερες απαιτείται ιατρική γνωμάτευση
– Θα υπάρχει η δυνατότητα επιστροφής της 5ημερης αποβολής. Θα μπορεί ο σύλλογος διδασκόντων να προχωρεί πιο εύκολα σε αλλαγή τμήματος και θα περιοριστεί η γραφειοκρατία για αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος
– Αν κάποιος προβεί σε φθορά (ηθελημένο βανδαλισμό), το κόστος της θα βεβαιώνεται στην οικογένεια του δράστη.
Κινητά τηλέφωνα
Ειδικά για τη χρήση κινητών τηλεφώνων στα σχολεία, ο κ. Πιερρακάκης σημείωσε ότι η χρήση τους συνδέεται με τα πιο βαριά περιστατικά bullying.
Γι’ αυτόν τον λόγο ορίζονται συνέπειες, όπως για παράδειγμα ότι ο σύλλογος μπορεί να επιβάλει 5ημερη αποβολή για αποτύπωση περιστατικού σχολικής βίας.
Αν υπάρξει διαρροή προσωπικών δεδομένων για προσωπικές στιγμές παιδιών στο διαδίκτυο, τότε θα λάβει χώρα ακαριαία αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος.
