Από την 1η Δεκεμβρίου αλλάζει ο χάρτης των πληρωμών
Σε λιγότερο από δέκα ημέρες τίθεται σε εφαρμογή το νέο πλαίσιο λειτουργίας των ηλεκτρονικών συναλλαγών, φέρνοντας σημαντικές αλλαγές για καταναλωτές και επιχειρήσεις. Από την 1η Δεκεμβρίου, όλες οι επιχειρήσεις λιανικής —από μικρά καταστήματα μέχρι μεγάλες αλυσίδες— θα υποχρεούνται να δέχονται πληρωμές μέσω IRIS και να έχουν συνδέσει POS, ταμειακές μηχανές και ΑΑΔΕ σε ενιαίο περιβάλλον.
Τι σημαίνει το IRIS για καταναλωτές και επαγγελματίες
Για τους καταναλωτές, η αλλαγή υπόσχεται πιο άμεσες και γρήγορες συναλλαγές. Για τους επαγγελματίες, όμως, σηματοδοτεί μια νέα εποχή αυξημένων υποχρεώσεων, τεχνικών απαιτήσεων και οικονομικής επιβάρυνσης.
Παρά το γεγονός ότι το IRIS χρησιμοποιείται ήδη από πάνω από 4,1 εκατ. πολίτες και 571.000 επαγγελματίες, η αγορά παραμένει επιφυλακτική. Τα πρόσφατα τεχνικά προβλήματα στο σύστημα δημιούργησαν καθυστερήσεις, οδηγώντας αρκετές επιχειρήσεις να ζητήσουν παράταση λόγω δυσκολιών στις αναβαθμίσεις.
Σύμφωνα με το νέο πλαίσιο της ΑΑΔΕ, κάθε πληρωμή—με κάρτα ή IRIS— πρέπει να περνά από το ταμειακό σύστημα και να συνοδεύεται από απόδειξη που εκδίδεται σε πραγματικό χρόνο.
Μεταβατική περίοδος χωρίς άμεσα πρόστιμα
Υπουργείο Οικονομικών και ΑΑΔΕ διαβεβαιώνουν ότι δεν θα υπάρξουν άμεσα πρόστιμα από την 1η Δεκεμβρίου. Θα εφαρμοστεί μεταβατική περίοδος συστάσεων, ειδικά σε περιπτώσεις όπου εντοπίζονται τεχνικές δυσλειτουργίες που δεν οφείλονται στις επιχειρήσεις. Παρ’ όλα αυτά, η ανησυχία στην αγορά παραμένει έντονη, καθώς οποιαδήποτε αστοχία στη διασύνδεση POS – ταμειακών – Taxisnet μπορεί να οδηγήσει σε λάθος ενδείξεις και άδικες κυρώσεις.
Τα πρόστιμα για όσους δεν συμμορφωθούν
Το νέο καθεστώς προβλέπει αυστηρές κυρώσεις:
-
10.000 ευρώ πρόστιμο για επιχειρήσεις με απλογραφικά βιβλία
-
20.000 ευρώ πρόστιμο για επιχειρήσεις με διπλογραφικά βιβλία
-
Για οικισμούς έως 500 κατοίκους και νησιά κάτω από 3.100 κατοίκους, τα πρόστιμα μειώνονται στο μισό
-
Πρόστιμα 100.000 έως 300.000 ευρώ στις εταιρείες που διαχειρίζονται τα POS
-
500 ευρώ ανά τερματικό για κάθε μη αναβαθμισμένη συσκευή
Το υψηλό κόστος προσαρμογής
Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με σημαντική οικονομική επιβάρυνση. Μόνο για τις αναβαθμίσεις POS και ταμειακών το κόστος μπορεί να φτάσει τα 1.500 ευρώ, ενώ το συνολικό κόστος της ψηφιακής συμμόρφωσης εκτιμάται σε 6.000–8.000 ευρώ ετησίως.
Η εξάπλωση των ηλεκτρονικών πληρωμών
Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές έχουν πλέον παγιωθεί στην καθημερινότητα. Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος:
-
Οι ενεργές κάρτες στην αγορά αγγίζουν τα 21,6 εκατομμύρια
-
Η μέση αξία συναλλαγής έχει μειωθεί στα 43 ευρώ, κάτι που δείχνει ότι οι καταναλωτές χρησιμοποιούν κάρτες και IRIS ακόμη και για μικρές αγορές
Το IRIS ετοιμάζεται να επεκταθεί στο εξωτερικό μέσω του EuroPA. Από τα μέσα του 2026 θα λειτουργεί και σε Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Σκανδιναβία και Πολωνία, επιτρέποντας άμεσες διασυνοριακές μεταφορές χρημάτων.
